“Abrakadabra” Ârâmîce bir kelîmedir.
“Abra” Ârâmîce’de
“yaratacağım” anlamına gelir. “Alef,
Bet, Reş ve Alef” harfleriyle
yazılır. Fiilin kök “B-R-Alef”dir.
Bu kök İbrânîce’de de Tevrat’ın ilk cümlesi olan “Başlangıçta Tanrı gökleri ve
yeri yarattı”da “Bereşit Bara Eloim
et Aşamayim veet Aarets” cümlesinde “Bara” yani “yarattı” olarak karşımıza
çıkar.
Aynı kök Arapça’da da –çoğunlukla yerine H-L-K kökü tercih edilse de-
bulunur ve kullanılır. “Abra” sözcüğü de bu kökten az önce sözü edilen gelecek
zaman veznine göre türetilmiş bir sözcüktür ve “yaratacağım” anlamına gelir.
“Kadabra” kısmını ise açıklamadan önce bir kez daha bölmek
gerekiyor, “Ke’dabra” şeklinde. Buradaki Ke ya da Ki, Ârâmîce’de bir bağlaçtır.
Arapça’da “Key”, İbrânîce’de “Ki” şeklinde görülen bu bağlaç İngilizce’deki
“like, as, that”, Fransızca’daki “afin que” ya da Farsça’daki “Ke”
bağlaçlarıyla benzer ya da aynı anlamdadır. Türkçeye de “ki” olarak
çevrilebilir. Kef ve Yod harfleriyle yazılır.
Dabra, sözcüğü ise yine Ârâmîce ve İbrânîce’de ortak olan bir
kökten, söz, söylemek, demek anlamındaki D-B-R kökünden gelmektedir. Aynı kök
İbrânîce’de Tevrat’ın Tesniye Kitabı’nın İbranice adı olan DeVaRim sözcüğünde
karşımıza çıkmaktadır ki: bu ad, “sözler” anlamına gelir. Abrakadabra’nın
“dabra”sı ise “söyledim, dedim” anlamına gelir Ârâmîce’de. Sonuç olarak
Abrakadabra ile ilgili buraya kadarki bilgileri bir araya toplarsak elimizde şu
cümlenin olduğunu görürüz: “Söylediğim gibi yaratacağım”.
Abrakadabra, kanımızca Ârâmîce’de “söylediğim gibi
yaratacağım” anlamına gelir ve henüz Sihirbazlara, “illüzyonist” denmediği
dönemlerde bu türden sihirbazların bu cümleyi dillendirmeleri oldukça mantıklı
görünmektedir. Arapça, Farsça bir birleşik sözcük olan sihr (büyü) ve baz
(oyun, oynayan)’ın böyle bir oyun oynamış olması mümkündür...
Bazı sözleri dillendirirken ne anlama geldiklerini bilmeden
söylediğimizden belki de bu bilgi bizleri aydınlatacak ve söylediğimiz kelîmelerden
kurduğumuz cümlelere kadar daha titiz davranmamıza sebep olacaktır.
Not: Dil uzmanı ve çevirmen Mahir Ünsal Eriş’in
notlarından derlemedir…
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder